Σάββατο 12 Οκτωβρίου 2013

Δέκα μικρές ιστορίες για "παιδιά" που δεν εφησυχάζουν

"να αλλάξουμε τον κόσμο;...αρχίζουμε λοιπόν από το εγώ στα όνειρά μας"



Πρωτοδημοσιεύτηκε στο φύλλο της εφημ. Αυγής 19/7/13 http://www.avgi.gr
Της Πόλυς Κρημνιώτη

Ινδιάνοι, παιδιά που παίζουν μπίλιες ή άλλα που βαφτίζουν τις κούκλες τους, ακόμα και μικρές χελώνες, που χάνονται στα βάθη της θάλασσας, συνθέτουν τον κόσμο που περιγράφει ή, αν θέλετε, νοσταλγεί ο Δημήτρης Μαγριπλής στις "Δέκα Μικρές Εικονογραφημένες Ιστορίες" του (εκδ. Νέος Αστρολάβος-Ευθύνη, εικονογράφηση Παντελής Σταματέλος), ένα λιλιπούτειο βιβλίο με διηγήματα βγαλμένα από τον μαγικό κόσμο της παιδικότητας και ποτισμένα από την σήμερον της αγριότητας. Ένα λιλιπούτειο βιβλίο με διηγήματα βγαλμένα από τον μαγικό κόσμο της παιδικότητας και ποτισμένα από την σήμερον της αγριότητας. Γραμμένες τα τελευταία δύο χρόνια, οι ιστορίες βρέθηκαν στη σκιά κάποιων καθαρά πολιτικών διηγημάτων, που γράφονταν την ίδια περίοδο και θα εκδοθούν στα τέλη του χρόνου. Αυτές οι μικρές ιστορίες είναι "η έκφραση του νόστου των παιδικών χρόνων, ο οποίος είναι και ο πιο δυνατός. Όσο και να θέλεις, δεν μπορείς να επιστρέψεις εκεί", μας λέει ο Δημήτρης Μαγριπλής. Παράλληλα όμως, δεν απομακρύνονται από την εστία των ενδιαφερόντων του συγγραφέα, που είναι η πολιτική και κοινωνιολογική θέαση του κόσμου που ζούμε υπό το πρίσμα της παραδοχής "ότι η φαντασία στις μέρες μας είναι εκτός νόμου, όπως και τα όνειρα των ανθρώπων, που μετατρέπονται σε εφιάλτες", διευκρινίζει ο Δημήτρης Μαγριπλής. Κοινωνιολόγος, συνεργάτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου και το ΤΕΙ Πάτρας, ο Δημήτρης Μαγριπλής ζει μόνιμα στην Κυπαρισσία, γράφει τα βιβλία του, επιστημονικά και λογοτεχνικά, ενώ παράλληλα καλλιεργεί το μποστάνι του και ονειρεύεται με όλους εμάς έναν καλύτερο κόσμο. "Οφείλουμε να κάνουμε την ουτοπία πραγματικότητα, γιατί αλλιώτικα το στοίχημα θα χαθεί για πάντα", επιμένει. Αυτή η ελπίδα άλλωστε, αυτή η διαδρομή προς το όνειρο, φιλοτεχνείται ανάγλυφα μέσα στις "Δέκα Μικρές Εικονογραφημένες Ιστορίες". Είναι μια διαδρομή από τις "Γυάλινες Μπίλιες" μέχρι τον "Χάρη τον Βαρκάρη", τα δύο διηγήματα που ανοίγουν και κλείνουν το βιβλίο αντίστοιχα, ανάμεσα στα οποία μεσολαβούν ιστορίες για τον άνθρωπο, για την κοινωνία, για τον Θεό. Είναι κουβέντες τεχνηέντως γραμμένες, που μιλούν για τη ζωή, τον έρωτα, τον θάνατο. "Είναι σκέψεις πάνω σε όλα αυτά για τα οποία στοχάζεται ο άνθρωπος, αλλά και γι' αυτά τα οποία βιώνει. Οι μεγάλες αγωνίες γύρω από τη ζωή συναντιούνται με τις μικρές, αλλά καθοριστικές αγωνίες της επιβίωσης. Άλλωστε, όπως γράφω και στις 'Γυάλινες Μπίλιες', 'η ζωή χωρίς τον πόνο, τον έρωτα, την απόλαυση, τη χαρά, τη λύπη, την ηδονή, την παρηγοριά, την πτώση και την ανάσταση, δεν αξίζει τίποτα'. Πρέπει να το ρισκάρουμε", λέει ο συγγραφέας έχοντας πάντα κατά νου τη φράση του ποιητή και δασκάλου του Αργύρη Χιόνη, ότι "τα διηγήματα, όπως και η ποίηση, πρέπει να είναι σαν ζαχαρωμένο βότσαλο. Εκεί που σε γλυκαίνουν, πρέπει στο τέλος να σου σπάνε τα δόντια".

Κυριακή 6 Οκτωβρίου 2013

“Κρυφές Ενοχές” -μια συνομιλία

"Μια συνομιλία με τον συγγραφέα Κώστα Ζαφείρη, καλό φίλο και παλιό συμφοιτητή, για τις Κρυφές ενοχές μας και όχι μόνο..."



Πρωτοδημοσιεύτηκε στο ιστολόγιο του Ερυθρού Καγκουρό -Red Kangaroo's 
http://redkangaroo.wordpress.com/

Δημήτρη Γ.  Μαγριπλή
“Κρυφές Ενοχές” – Διηγήματα
Εκδόσεις  Επί-γνωση Αντ. Σταμούλης
Θεσσαλονίκη 2011

Με το Δημήτρη το Μαγριπλή μας συνδέουν φραπέδες στου Λουμπαρδιάρη, το Κουκάκι του 1984, η «Φοντάνα» και το «Αρχοντικό», η Πάντειος, οι παρατάξεις και οι οργανώσεις… χαθήκαμε για χρόνια και βρεθήκαμε «απροσδόκητα» στη διαδικτυακή γειτονιά. Εξακολουθώ να τον λέω Δημητράκη κι εκείνος «Σπίθα»… σα ν’ αρνιόμαστε να «σοβαρευτούμε επιτέλους».

Οι Κρυφές Ενοχές είναι το τελευταίο του βιβλίο με 16 διηγήματα, που τα διαβάζεις όπως πίνεις ένα ποτήρι κρύο νερό, ή, ακόμα καλύτερα, ένα ποτηράκι μπρούσκο από το Νότο της Ελλάδας.

Είχαμε μια ενδιαφέρουσα νομίζω συνομιλία για το βιβλίο και σας τη μεταφέρουμε…


Διαβάζοντας τις ιστορίες στις «Κρυφές Ενοχές» ανιχνεύει κανείς μια διαρκή αναζήτηση της σχέσης με το παρελθόν μας, ατομικό και συλλογικό. Πως οριοθετείς αυτή την αναζήτηση; Τι έχουν να μας πουν σήμερα ιστορίες ενός κόσμου που ζήσαμε παλιότερα;

Το παρελθόν σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο είναι ο χρόνος μας. Τουλάχιστον έτσι προσδιορίζουμε το παρόν μας. Ακόμη και αν η ζωή, μοιάζει με ευθεία  γραμμή, πάντοτε δύο σημεία την καθορίζουν. Το χθες με το σήμερα οριοθετούν την παρούσα στιγμή. Ανεξάρτητα το βαθμό συνείδησης οι πράξεις μας είναι αποτέλεσμα αυτής της διαδρομής. Από την ώρα της γέννησής μας μοιάζουμε κολόνες πεσμένες, σε τόπο αρχαίας λατρείας. Όσο και ξεχασμένες, αποκαλύπτουν πάντοτε σκιές του φωτός. Και  όχι μόνο. Σε μια πιο διεισδυτική ματιά μαρτυρούν ιδέες, νοήματα, συλλογικές αναπαραστάσεις, πολιτισμό. Επομένως η σχέση με το παρελθόν είναι η σχέση με το παρόν και ταυτόχρονα προϋπόθεση για το μέλλον. Επιπλέον από την στιγμή που συλλαμβάνεις, έστω και επί των αισθήσεων, το γεγονός ό,τι αρχή και τέλος, συνυπάρχουν στο αέναο, τότε δεν πρόκειται για αναζήτηση. Είναι  μια βόλτα στο πάρκο. Εκεί τρως μαλλί της γριάς, παίζεις, γελάς και κλαις. Πολλές φορές πέφτεις. Ματωμένος όμως σηκώνεσαι. Έ! Άμα υπάρχει και καμία μπάλα… να μην σουτάρουμε;

Αυτά και άλλα, ξεκουράζονται μέσα μας και κάποτε αναδύονται. Τότε ξαναγίνονται παρόν. Δηλαδή παρόν του παρελθόντος. Σε  τέτοιο χρόνο ζούμε. Απλά πολλές  φορές στην αλαζονεία  μας, νομίζουμε ότι εξουσιάζουμε τα  πάντα. Τότε ένα κομμάτι μας, αυτό του χθες,  γίνεται μουσειακό είδος και εμείς τουρίστες του εαυτού μας.

Σε κάθε περίπτωση, είτε ως περιπατητής στο πάρκο, είτε ως επισκέπτης στο μουσείο, οι ιστορίες του χθες πάντοτε συναρπάζουν. Αυτό και μόνο είναι αιτία μελέτης.

 Αρκετά από τα διηγήματα λαμβάνουν χώρα στο μικρόκοσμο της μικρής πολιτείας ή του χωριού, αποκαλύπτουν σχέσεις, συγκρούσεις, ανταγωνισμούς. Αντιμετωπίζεις το «μικρόκοσμο» ως μεγεθυντικό φακό;

Ο μικρόκοσμος κάποτε, ήταν μια μέρα δρόμος από την πρωτεύουσα. Σήμερα ένα κανάλι. Συγχρονίζεσαι με πολλούς άλλους και στο τέλος, όλοι βλέπουμε  τον κόσμο, με τα ίδια μάτια.   Και κάτω από το σπίτι σου να γίνει κάτι, ίσως δεν το καταλάβεις μέχρι τις ειδήσεις των εννέα.

Γενικά διαφέρομε σκηνογραφικά. «Το που ζούμε;», σε ποια γειτονιά μιας μεγάλης πόλης ή στο μονοπάτι κάποιου  δάσους δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Ξέρω ανθρώπους που ενώ ζουν δίπλα στη θάλασσα, κάνουν μήνες για να την συναντήσουν. Ίσως,  η μόνη διαφορά, είναι η θέα από το παράθυρο. Εδώ και η δική μας ευθύνη. Γενικά  παίζουμε παρόμοιους ρόλους σε μια παράσταση που σαφώς είναι στημένη. Η διαπίστωση δεν χρειάζεται μεγεθυντικό φακό.

Στις «Κρυφές Ενοχές» διέκρινα μια καθαρή ματιά στην περιγραφή και στην απόδοση αισθημάτων, καταστάσεων και χαρακτήρων. Σε ποιο βαθμό η επιλογή να ζήσεις «εκτός των τειχών» βοηθάει την κατάκτηση αυτής της ματιάς;

Το πολύ φως, απαιτεί γυαλιά ηλίου. Αυτό συνιστούν πλέον οι ειδικοί. Έχω πεισθεί ότι δεν πρόκειται για ρεκλάμα αλλά για επιτακτική ανάγκη. Εάν αγνοήσεις την συμβουλή κινδυνεύεις να πάθεις καταρράκτη.

Ως κάτοικος της υπαίθρου δίνω μεγάλη σημασία στο φως μου. Όπως και πολύ άλλοι «εντός των τειχών». Αξία  έχει η προφύλαξη των οφθαλμών. Εφόσον υπάρχει, καθαρή διαύγεια, το ρόδο είναι εξίσου όμορφο, ακόμη και σε ένα βουνό από σκουπίδια.

Ισορροπία ανάμεσα σε μια παιγνιώδη διάθεση, νοσταλγία, μελαγχολία. Διηγήματα διαφορετικά μεταξύ τους που συνθέτουν έναν ενιαίο πίνακα. Πως φτάνεις στην ισορροπία αυτή;  

 Από μικρός είχα μια ικανότητα στο να πλάθω. Με την ζωγραφική ερωτοτρόπησα αλλά έμεινα θαυμαστής. Μου άρεσε πολύ η πλαστελίνη και ο πηλός. Τελευταία επιμένω στο ζυμάρι. Φτιάχνω ψωμί και το μοιράζομαι με τους δικούς μου. Άλλοτε έχει πολύ αλάτι και άλλοτε λίγο. Δεν κατάφερα ποτέ να είμαι συνεπής στην συνταγή, αν και ποτέ ευτυχώς,  το ψωμί δεν έγινε παντεσπάνι. Ισορροπώ ανάμεσα σε κάτι που τρώγεται. Αυτό με διαβεβαιώνουν και οι εκάστοτε συνδαιτυμόνες μου.



Στους ήρωες αρκετών από τα διηγήματα κυριαρχεί το ανεκπλήρωτο. Αυτό που θέλησαν και δεν απέκτησαν. Εξακολουθούν όμως να το αναζητούν. Υπάρχει τέλος σ’ αυτή τη διαδρομή;

 Όσο αστοχείς, τόσο προσπαθείς ξανά και ξανά να πιάσεις στόχο. Το σημάδι είναι δύσκολη υπόθεση. Χρειάζεται πίστη, ελπίδα και αγάπη σε αυτό που κάνεις. Προϋποθέσεις για αυτοσυγκράτηση, ηρεμία και δύναμη, που απαιτεί η βολή. Τα παραπάνω είναι υπόθεση ζωής. Ως τέτοια δεν τελειώνει ποτέ. Ακόμη και οι άγγελοι, στα βιβλία της νεότητάς μας, τόξο και βέλη κρατούν.

Τελικά, για τι απ’ όλα  αισθανόμαστε «Κρυφές Ενοχές»;

 Όπως και ικανοποίηση. Από το μήλο του Αδάμ μέχρι τα Χρυσά Μήλα των Εσπερίδων, η ιδιοποίηση ενέχει σκοτεινά σημεία. Ακόμη και η κομπόστα με τα φιρίκια περιείχε ίδια ποσότητα γλύκας και απάτης. Από τη μια έτρωγες την κουταλιά και από την άλλη κοιτούσες πλαγίως μην σε δει κανείς. Στο τέλος, η μάννα μας, πάντα μας συγχωρούσε.Ενήλικος με την μια δεν γίνεται. Άσε που η ευχή είναι, να μείνουμε πάντα παιδιά.

Δ. Μαγριπλής : Η μυθολογία μιας μουσικής μπάντας , μέσα από την πέννα της Κρίστης Στασινοπούλου. Μια συνομιλία με την συγγραφέα.

  Την Κρίστη Στασινοπούλου και τον Στάθη Καλυβιώτη τους γνωρίζω από την δεκαετία του ’80. Προσωπικά τον Στάθη τον παρακολουθώ από τα μαθητικ...