Του Δ. Γ. Μαγριπλή (επιμέλεια)
Το βιβλίο αποτέλεσε το βασικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία του μαθήματος «Σύγχρονος Ελληνικός Πολιτισμός» (12Ε20) που διδάχθηκε στο χειμερινό εξάμηνο του έτους 2007-8στο τμήμα “Ιστορίας – Αρχαιολογίας – Διαχείρισης Πολιτισμικών αγαθών” του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Συνοπτική ανάλυση: Το σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από την παγκοσμιοποίηση στο επίπεδο της οικονομίας και της ιδεολογίας του κόσμου ως προϊόντος στα πλαίσια των διανθρώπινων σχέσεων αλλά και της διαπλοκής των κοινωνικών θεσμών. Έτσι ιδεολογία και πίστη, θρησκεία και έθνος, σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας, πολιτικός και πνευματικός λόγος, επαναπροσδιορίζονται και συνιστούν καίριες ψηφίδες στη νοηματοδότηση της συλλογικής ζωής στη φάση της μετανεωτερικότητας, αλλά και γενικότερα στο δρόμο για μια παγκόσμια δημοκρατική, πολυπολιτισμική και ειρηνική ανθρωπότητα. Το τελευταίο αποτελεί αισιόδοξη προοπτική, δεδομένων των νέων παγκόσμιων συνθηκών, αλλά και της παραμέτρου ότι πάντοτε ο χρόνος και ο τόπος, τα συμφέροντα, οι αντιλήψεις και η πολιτιστική εξέλιξη σηματοδοτούν την εκάστοτε καθημερινότητα.
Για να κατανοήσουμε αυτή την πραγματικότητα θα πρέπει να εντοπίσουμε την ιδεολογία ως κεντρικό πυρήνα της ανθρώπινης λογικής. Που σημαίνει ότι ενταγμένη στα χωροχρονικά της όρια, καθορίζει το εγώ και τον κόσμο μέσα από τις προϋποθέσεις της επίκαιρης εννοιολόγησής της, αλλά και της παραμέτρους της όποιας επικράτησής της. Στην εποχή μας η ιδεολογία άλλοτε συγκρούεται με την Θρησκεία και άλλοτε συμμαχεί ή δανείζεται νοηματικά εργαλεία για την επικράτησή της. Όπως και να έχει, ακόμη και ως βιωματική υπόθεση, «Θρησκεία και Ιδεολογία – Ορθοδοξία και σύγχρονος κόσμος» (Δ. Γ. Μαγριπλής), οφείλουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις αλλά και τις απαιτήσεις ενός μετανεωτερικού κόσμου. Και τούτο απαιτεί πρώτιστα έναν επιστημονικό διάλογο που θα οδηγήσει στην ανάδυση ενός διαφορετικού λόγου. Αλλά και στην αναζήτηση της ουσίας των κοινωνικών σχέσεων, οι οποίες με την σειρά τους διαμορφώνουν την όποια κοινωνική πολιτική. Επομένως η θρησκεία είτε ως προσωπικό βίωμα είτε ως οργανωμένο καθίδρυμα θα πρέπει να διαλεγεί και να πονέσει με τις ιδέες, ακόμη και με αυτές που δείχνουν να συγκρούονται μαζί της. Στο πνεύμα αυτό συμπεριλαμβάνονται τα άρθρα: «H κοκκινοσκουφίτσα και ο κακός λύκος ή πώς"ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν". Σημειώσεις για τον διάλογο Εκκλησίας και Αριστεράς» (Θ. Ν. Παπαθανασίου), «Από το άτομο στο ανθρώπινο πρόσωπο – Η συμβολή της πατερικής σκέψης στην υπέρβαση διλημμάτων της κοινωνικής πολιτικής» (Ολ. Στασινοπούλου), «Φιλανθρωπία και Κοινωνική Πρόνοια στην Ορθόδοξη Εκκλησιαστική παράδοση» (Π. Σταθόπουλος – Δ. Μπουρίκος), «Πολυθρησκειακότητα, Ορθοδοξία και το πρόβλημα της αλήθειας» (Β.Αδραχτάς),«Εναλλακτικές Θρησκευτικές Ταυτότητες στην Μεθόριο Μοντέρνου – Μεταμοντέρνου. Η Περίπτωση της Νέας Πνευματικότητας» (Δ.Μπεκριδάκης), «Χριστιανικός Πολιτισμός στα μεταίχμια της Νεωτερικότητας. Μία προσπάθεια επαναξιολόγησης των σχέσεων του Χριστιανισμού με τον Πολιτισμό»(Δ. Ουλής), Τέλος η σχέση ορθοδοξίας και σύγχρονου κόσμου, ως θέμα επιστημονικής συζήτησης, πλουτίζεται και από την οπτική του εικαστικού Χρήστου Παζαΐτη. Η εικαστική συμμετοχή στον διάλογο αποτυπώνεται από το πρωτότυπο έργο του, που κοσμεί το εξώφυλλο του τόμου.
Εκδοτικός οίκος Αν. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2007, ISBN 978-960-6741-30-2 (προλεγόμενα: Α. Σταμούλης, πρόλογος : Δ. Γ. Μαγριπλής)
Το βιβλίο αποτέλεσε το βασικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία του μαθήματος «Σύγχρονος Ελληνικός Πολιτισμός» (12Ε20) που διδάχθηκε στο χειμερινό εξάμηνο του έτους 2007-8στο τμήμα “Ιστορίας – Αρχαιολογίας – Διαχείρισης Πολιτισμικών αγαθών” του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Συνοπτική ανάλυση: Το σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από την παγκοσμιοποίηση στο επίπεδο της οικονομίας και της ιδεολογίας του κόσμου ως προϊόντος στα πλαίσια των διανθρώπινων σχέσεων αλλά και της διαπλοκής των κοινωνικών θεσμών. Έτσι ιδεολογία και πίστη, θρησκεία και έθνος, σχέσεις εκκλησίας και πολιτείας, πολιτικός και πνευματικός λόγος, επαναπροσδιορίζονται και συνιστούν καίριες ψηφίδες στη νοηματοδότηση της συλλογικής ζωής στη φάση της μετανεωτερικότητας, αλλά και γενικότερα στο δρόμο για μια παγκόσμια δημοκρατική, πολυπολιτισμική και ειρηνική ανθρωπότητα. Το τελευταίο αποτελεί αισιόδοξη προοπτική, δεδομένων των νέων παγκόσμιων συνθηκών, αλλά και της παραμέτρου ότι πάντοτε ο χρόνος και ο τόπος, τα συμφέροντα, οι αντιλήψεις και η πολιτιστική εξέλιξη σηματοδοτούν την εκάστοτε καθημερινότητα.
Για να κατανοήσουμε αυτή την πραγματικότητα θα πρέπει να εντοπίσουμε την ιδεολογία ως κεντρικό πυρήνα της ανθρώπινης λογικής. Που σημαίνει ότι ενταγμένη στα χωροχρονικά της όρια, καθορίζει το εγώ και τον κόσμο μέσα από τις προϋποθέσεις της επίκαιρης εννοιολόγησής της, αλλά και της παραμέτρους της όποιας επικράτησής της. Στην εποχή μας η ιδεολογία άλλοτε συγκρούεται με την Θρησκεία και άλλοτε συμμαχεί ή δανείζεται νοηματικά εργαλεία για την επικράτησή της. Όπως και να έχει, ακόμη και ως βιωματική υπόθεση, «Θρησκεία και Ιδεολογία – Ορθοδοξία και σύγχρονος κόσμος» (Δ. Γ. Μαγριπλής), οφείλουν να ανταποκριθούν στις προκλήσεις αλλά και τις απαιτήσεις ενός μετανεωτερικού κόσμου. Και τούτο απαιτεί πρώτιστα έναν επιστημονικό διάλογο που θα οδηγήσει στην ανάδυση ενός διαφορετικού λόγου. Αλλά και στην αναζήτηση της ουσίας των κοινωνικών σχέσεων, οι οποίες με την σειρά τους διαμορφώνουν την όποια κοινωνική πολιτική. Επομένως η θρησκεία είτε ως προσωπικό βίωμα είτε ως οργανωμένο καθίδρυμα θα πρέπει να διαλεγεί και να πονέσει με τις ιδέες, ακόμη και με αυτές που δείχνουν να συγκρούονται μαζί της. Στο πνεύμα αυτό συμπεριλαμβάνονται τα άρθρα: «H κοκκινοσκουφίτσα και ο κακός λύκος ή πώς"ουδείς δύναται δυσί κυρίοις δουλεύειν". Σημειώσεις για τον διάλογο Εκκλησίας και Αριστεράς» (Θ. Ν. Παπαθανασίου), «Από το άτομο στο ανθρώπινο πρόσωπο – Η συμβολή της πατερικής σκέψης στην υπέρβαση διλημμάτων της κοινωνικής πολιτικής» (Ολ. Στασινοπούλου), «Φιλανθρωπία και Κοινωνική Πρόνοια στην Ορθόδοξη Εκκλησιαστική παράδοση» (Π. Σταθόπουλος – Δ. Μπουρίκος), «Πολυθρησκειακότητα, Ορθοδοξία και το πρόβλημα της αλήθειας» (Β.Αδραχτάς),«Εναλλακτικές Θρησκευτικές Ταυτότητες στην Μεθόριο Μοντέρνου – Μεταμοντέρνου. Η Περίπτωση της Νέας Πνευματικότητας» (Δ.Μπεκριδάκης), «Χριστιανικός Πολιτισμός στα μεταίχμια της Νεωτερικότητας. Μία προσπάθεια επαναξιολόγησης των σχέσεων του Χριστιανισμού με τον Πολιτισμό»(Δ. Ουλής), Τέλος η σχέση ορθοδοξίας και σύγχρονου κόσμου, ως θέμα επιστημονικής συζήτησης, πλουτίζεται και από την οπτική του εικαστικού Χρήστου Παζαΐτη. Η εικαστική συμμετοχή στον διάλογο αποτυπώνεται από το πρωτότυπο έργο του, που κοσμεί το εξώφυλλο του τόμου.
Εκδοτικός οίκος Αν. Σταμούλη, Θεσσαλονίκη 2007, ISBN 978-960-6741-30-2 (προλεγόμενα: Α. Σταμούλης, πρόλογος : Δ. Γ. Μαγριπλής)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου